کد مطلب:12193 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:5

گنجینه پرسمان » احكام

فاميلم اصلاً از نجاسات پرهيز ندارد، به همين خاطر، با آنها هيچگونه رفت و آمدي ندارم، و اگر پيش بيايد كه به خانة آنها بروم، مجبورم خودم و فرزندانم را آب بكشم، به نظر شما چه كنم؟

تا يقين به نجاست چيزي پيدا نشود نميتوان حكم به نجاست آن كرد. بنابراين اگر گمان داشته باشيد كه چيزي نجس شده است لازم نيست از آن اجتناب نماييد، حتي در رفت و آمد به همان خانههايي كه افراد لاابالي و كساني كه پاكي و نجسي را مراعات نميكنند نيز تا يقين به نجاست چيزي پيدا نكردهايد، اجتناب از آن لازم نيست.(ر.ك: توضيح المسائل مراجع، بني هاشمي، ج 1، ص 93، مسألة 121 رسالة امام خميني;، دفتر انتشارات اسلامي.)

پرسشگر محترم! ممكن است شما در مورد طهارت و نجاست دچار وسواس شده باشيد.

وسواس، يك بيماري رواني است و انسان وسواسي همواره خود را مجبور به افعالي ميبيند كه هيچ گونه ارادهاي در جهت مخالفت با آن ندارد. معناي متداول و رايج وسواس، شك و شبهه در عبادات و در اوامر مذهبي، به ويژه در پاكي و ناپاكي و طهارت و نجاست است.(شناخت و درمان وسوسه و وسواس در اسلام، شيخ محمود ارگاني بهبهاني، ص 16، مجمع ذخاير اسلامي، 1377'û . ش.)

اصولاً وسوسه و وسواس از شيطان است; از اين رو، در غالب مواردي كه در قرآن آمده، به شيطان نسبت داده شده است; مانند: قُل أعوذُ بِرَبِّ النّاس... مِن شَرِّ الوَسواسِ الخَنّاس# الّذي يُوَسوِسُ في صُدورِ النّاس; بگو: از شرّ وسوسهگرِ نهاني به پروردگار مردم پناه ميبرم...; آن كس كه در سينههاي مردم وسوسه ميكند.(ناس، 1 ـ 5.) از حضرت رسول اكرمنقل شده كه فرمود: اي مردم! از وسواس خناس بپرهيزيد كه شما را آزمايش ميكند... و نخستين چيزي كه وسواس در آن شروع ميشود، وضو گرفتن و سپس در پاكي و نجسي است. هر كس را ديديد كه با حرص و ولع بسيار، كاري را انجام ميدهد، آغاز وسوسه است(ر.ك: شناخت و درمان وسوسه و وسواس در اسلام، شيخ محمود ارگاني بهبهاني، ص 295، مجمع ذخاير اسلامي، 1377'û . ش.) و در داستان حضرت آدم و حوأ8: فَوَسوَسَ لَهُما الشَّيطـَنُ...; پس شيطان، آن دو را وسوسه كرد...(اعراف، 20.) و نيز: فَوَسوَسَ إلَيهِ الشَّيطـَنُ...; پس شيطان او ]حضرت آدم[ را وسوسه كرد...(طه، 120.) از همين موارد است.(براي آگاهي بيشتر ر.ك: ترجمة تفسير الميزان، مترجم سيدمحمدباقر موسوي همداني، ج 14، ص 50 ـ 332، نشر بنياد علمي و فكري علامه طباطبايي;، 1363'û . ش.) كه وسوسه به شيطان نسبت داده شده است.

براي درمان وسواس، سفارشهايي از پيشوايان معصوم: و علماي دين به ما رسيده كه فهرستوار به برخي از آنها اشاره ميكنيم:

1. تفكر در اعمال و رفتار خود;

2. آشنايي با احكام اسلامي; بنابراين شما بايد احكام طهارت و نجاست را دوباره مرور نماييد، و بدانيد كه تا يقين به نجاست چيزي پيدا نشود نميتوان حكم به نجاست آن كرد افزون بر آن افراد وسواس نبايد به علم و يقين خود در طهارت و نجاست توجه كنند، بلكه بايد ببينند افراد معمولي در چه مورد يقين به طهارت يا نجاست پيدا ميكنند و به همان ترتيب عمل كنند، و براي ترك وسواس بهترين راه، بياعتنايي است.

3. ياد و نام خداوند و توكل بر او;

4. تلاوت قرآن و ادعية مأثوره;

5. نماز خواندن و روزه گرفتن;

6. صدقه دادن و مواردي از اين قبيل كه رابطهاي معنوي بين آفريدگار و مخلوق ايجاد كرده و راههاي اغواگري شيطان را ميبندد و هر چه اين رابطه مستحكمتر و مداومتر باشد، ارتباط شيطان با فرد سستتر و كمتر خواهد شد.(ر.ك: شناخت و درمان وسوسه و وسواس در اسلام، شيخ محمود ارگاني بهبهاني، ص 121 ـ 209، مجمع ذخاير اسلامي، 1377'û . ش.)

به طور كلي، درمان وسواس به همت و ارادة فرد وسواسي بستگي دارد، و او خود بايد بر افكار شيطاني و عقايد خيالي و موهومش چيره شود; و قُل رَبِّ أعوذُ بِكَ مِن هَمَزَتِ الشَّيـَطين; و بگو: پروردگارا! از وسوسههاي شيطانها به تو پناه ميبرم.(مؤمنون، 97.) امامخمينيميفرمايند: ... و عمدة در عمل آن است كه بي اعتنايي كند به وسوسة شيطاني و خيالاتي كه به او القا ميكند; مثلاً اگر مبتلا به وسوسه در وضوست، به رغم شيطان يك غُرفه ]مُشت[ آب استعمال كند، لابد شيطانش ميگويد كه اين عمل صحيح نيست، جواب او را بدهد كه اگر عمل من درست نيست، پس بايد عمل رسول خدا9 و ائمه طاهرين: و جميع فقها درست نباشد. رسول خدا9 و ائمه هدي: قريب سيصد سال وضو گرفتند و به حسب اخبار متواتره، كيفيت وضوي آنها همين بود، پس اگر عمل آنها باطل بود، بگذار عمل من نيز باطل باشد...(چهل حديث، امام خميني، ص 406، مؤسسه تنظيم و نشر آثار امام خميني، 1371'û . ش.) فقهاي بزرگوارمان همواره بر بطلان اعمال وسواسي حكم كردهاند كه ميتوانيد براي آگاهي بيشتر به: توضيح المسائل مراجع، ج 1، ص 95، دفتر انتشارات اسلامي; ترجمة اجوبةالاستفتأات، مقام معظم رهبري، ج 1، ص 89، نشر مؤسسه فرهنگي ثقلين، 1376'û ش; و نيز استفتأات امام خميني، ج 1، ص 109 ـ 111، نشر دفتر انتشارات اسلامي، رجوع كنيد.

صلة رحم و رفت و آمد با خويشاوندان از اموري است كه در اسلام سفارش زياد شده است، بنابراين توصيه ميشود بجاي قطع رابطه با خويشاوندان (كه گناه بزرگي محسوب ميشود)، دست رد به وسوسههاي شيطان زده، و مطابق دستورات الهي عمل نماييد، تا خود و اعضاي خانواده را دچار مشكل نكنيد.